Ang Minsang Pagsapit ng Ikalawang Anino

Tahimik ang baryo ng San Pablo—paligid ay palayan, bundok, at ang luma ngunit matibay na simbahang bato na sinasabing itinayo pa noong panahon ng Kastila. Malayo sa siyudad, simple ang buhay ng mga tao. Pero may isang lumang babala na ipinapasa-pasa mula sa matatanda: “Kung mag-isa kang naglalakad at dalawa ang anino mo... huwag kang lalakad pa. Huwag kang lilingon.” Akala ng karamihan ay kwento lang ito para takutin ang bata. Si Tomas ay isang tahimik na magsasaka. Tapat, masipag, walang bisyo. Ngunit isang hapon ng Nobyembre, napilitan siyang abutin ng gabi sa bukid dahil sa bagyong papalapit. Binaybay niya ang masukal at maputik na daan pauwi, habang ang hangin ay malamig at ang paligid ay unti-unti nang nilalamon ng dilim. Habang tumatakbo ang oras, napansin niyang habang tumatama ang ilaw ng buwan sa katawan niya, may dalawang anino sa lupa. Isa, likas niyang anino. Ang isa… nakasunod sa tabi niya. Hindi ito sabog o dobleng liwanag. Ito’y ibang hugis. Mas matangkad. Nakakunot ang anyo. Pinilit niyang huwag pansinin. Pero habang lumalakad siya, parang gumagalaw din ito... kasabay ng bawat galaw niya. Bigla siyang natigilan. Ang isang anino ay tumigil din. Dahan-dahan niyang itinaas ang kanyang kamay. Ang kanyang anino’y tumaas rin. Pero ang isa… hindi gumalaw. Nangilabot si Tomas. Napalingon siya—walang tao. Pagdating niya sa bahay, agad siyang nagdasal at nagsindi ng kandila. Ngunit habang siya’y nakaupo, napansin niya sa sahig, sa liwanag ng kandila—dalawang anino pa rin ang naroon. Tumayo siya. Sumunod ang mga anino. Tumakbo siya papalabas, ngunit sa pintuan, may nakaharang na anino, ngunit wala itong katawan. Kinabukasan, nakita ng kapitbahay niyang si Mang Pepe si Tomas na tulala sa may puno ng mangga, pawis na pawis, nanginginig. Nang tanungin siya kung ayos lang siya, tumango lang si Tomas at mahina ang bulong: “Ako pa ba ‘to? O anino ko na ‘yung natira?” Mula noon, nag-iba si Tomas. Tahimik pa rin siya, ngunit tuwing dapit-hapon, matagal siyang nakatayo sa labas ng bahay. Parang may hinihintay. O pinagmamasdan. Isang gabi, wala na lang siya. Naiwang bukas ang pinto ng kanyang kubo. Sa gitna ng sahig, may dalawang bakas ng paa, basang-basa, at may mga patak ng kandila sa gilid. Sa tabi ng mga ito, may sulat sa papel: “Ako na ang anino. Siya na ang katawan.”